بودجه‌ریزی مشارکتی (Participatory budgeting) یک فرآیند دموکراتیک است که در آن اعضای جامعه تصمیم می‌گیرند که چگونه بخشی از بودجه عمومی را هزینه کنند. با این کار عملا قدرت واقعی را می‌توان به مردم داد.
بودجه‌ریزی مشارکتی برای اولین‌بار در شهر پورتو آلگره (Porto Alegre) برزیل و در سال 1989 آغاز شد. در آن سال‌ها و پس از اجرای موفقیت آمیز این نوع بودجه‌ریزی، این راه‌حل به عنوان یک اقدام ضد فقر که به کاهش 20 درصدی مرگ و میر کودکان منجر شده شناخته می‌شد. از آن زمان تاکنون، بودجه‌ریزی مشارکتی در بیش از 3000 شهر مختلف در سراسر جهان گسترش یافته است. بودجه‌ریزی مشارکتی هم‌اکنون به عنوان یک مسیر برای تصمیم‌گیری در مورد بودجه‌های ایالت‌ها، شهرستان‌ها، شهرها، سازمان‌ها، مدارس و دیگر موسسات به کار برده می‌شود.
مجله نیویورک تایمز، از بودجه‌ریزی مشارکتی با عنوان «انقلاب شهروندی در عمل (revolutionary civics in action)» یاد می‌کند. این راه‌حل، دموکراسی را عمیق‌تر می‌کند، اجتماعات قوی‌تری ایجاد می‌کند، و توزیع عادلانه‌تری از منابع عمومی انجام می‌دهد.
نقشه‌ی زیر، مهمترین شهرهای استفاده کننده از بودجه‌ریزی مشارکتی را نشان می‌دهد:
