دسته‌ها
مشارکت شهروندی

معرفی پلتفرم ConsultVox

فناوری شهروندی

پلتفرم http://Consultvox .co  یک ابزار آنلاین برای جلب مشارکت شهروندان است. ایده‌ی این پلتفرم اینگونه بیان شده است: «با بسیج هوش جمعی و مشارکت شهروندان، محله و منطقه‌ی خود را باهم می‌سازیم». تاکنون بیش از 50 سازمان مختلف در فرانسه از این پلتفرم برای جلب مشارکت مردم استفاده کرده‌اند. این پلتفرم تاکنون برای این دسته از سازمان‌ها و مخاطبان استفاده شده است: نمایندگان منتخب مردم، سازمان‌های دولتی و عمومی، انجمن‌های مردمی و جمعی، دانشگاه‌ها، سازمان‌های مشاوره تخصصی، عموم شهروندان. این پلتفرم چهار مزیت اصلی خود را به عنوان تعهد برای کارفرمایان مطرح می‌کند:

  • از طریق کارهای آنلاین و میدانی به دستاوردهای واقعی و محلی برسید.
  • به کاربران خود اطلاعات مفیدی در مورد پروژه‌ها ارائه می‌کنید.
  • به هر فرد این فرصت را داده‌اید تا خود را نشان داده و در پروژه‌ها مشارکت کند.
  • نتیجه را به پاسخ‌دهندگان اعلام می‌کنید و به آنها بازخورد می‌دهید.

این پلتفرم چه خدماتی ارائه می‌کند؟

این پلتفرم، 7 خدمت مختلف در جهت جلب مشارکت شهروندان به سازمان‌های دولتی ارائه می‌کند. در ادامه به هر کدام از این خدمات می‌پردازیم.

فناوری شهروندی

 ایده‌پردازی و درخواست ایده (Call for ideas)

با استفاده از این بخش، کاربران می‌توانند ایده‌های خود را راجع به یک موضوع مطرح کنند. همچنین آن‌ها می‌توانند درخواست داشته باشند تا راجع به یک موضوع، طوفان فکری داشته باشند. این پلتفرم، سپس مشارکت‌های انجام شده را براساس آراء، رتبه‌بندی می‌کند. در واقع به زبان ساده، کاربران طرح‌ها و ایده‌هایی مطرح می‌کنند و جامعه و مخاطبان، آن‌ها را ارزیابی می‌کنند. در این پلتفرم، همچنین کارکردهایی مانند، مخزن ایده‌ها (جایی برای ذخیره‌سازی مناسب ایده‌ها در مورد یک موضوع و امکان دسته‌بندی آن‌ها) و داشبورد تجزیه و تحلیل آن‌ها برای کارفرما وجود دارد که کار را برای پردازش و تصمیم‌گیری بهتر، بسیار آسان کرده است.

فناوری شهروندی

 کارت مشارکت (Participatory card)

کارت مشارکت این امکان را برای شهروندان بوجود می‌آورد تا در مورد پروژه‌هایی که اطراف‌شان در حال انجام (و یا در حال برنامه‌ریزی) هستند مشارکت کرده و اظهار نظر کنند. همچنین آن‌ها می‌توانند از طریق نقشه جغرافیایی، حتی پروژه‌هایی را با مشخص کردن مکان آن‌ها پیشنهاد دهند.

فناوری شهروندی

میزگرد (Round tables)

در این پلتفرم، همچنین شهروندان و مشارکت‌کنندگان می‌توانند به صورت مجازی یک میزگرد داشته باشند. این میزگردها می‌توانند در مورد پروژه‌ای خاص و همچنین توسط مجری پروژه برگزار شود. در اینجا، سازمان مربوطه، مشارکت‌کنندگان و کاربرانی که تحت تاثیر پروژه مربوطه هستند را دعوت می‌کند تا یک صحبت مشترک دوستانه حول موضوع پروژه داشته باشند و نظرات آن‌ها را راجع به پروژه اخذ کنند. در این میزگردها معمولا نقشهای زیر وجود دارند:

  • یک موضوع مشخص
  • تعداد محدودی مشارکت‌کننده (دقت کنید اگر تعداد زیاد باشد معمولا مفید نیست)
  • یک برنامه‌ی زمانی
  • یک نفر تسهیل‌گر

فناوری شهروندی

گزارش‌ شهروندی (Citizen reporting)

در بخش گزارش شهروندی، شهروندان می‌توانند مسائل و مشکلاتی که پیرامون خود مشاهده می‌کنند را گزارش کنند. این گزارش هم برای سازمان‌های دولتی مربوطه مفید خواهد بود و هم برای سایر اعضای جامعه مدنظر. این پلتفرم این گزارش‌ها را دسته‌بندی کرده و آن‌ها را برای سازمان مربوطه ارسال می‌کند. در این سامانه به راحتی می‌توان با استفاده از نقشه، محل دقیق مشکل را نیز گزارش کرد. همچنین می‌توان تصویر مربوطه را نیز بارگذاری و آن را به صورت دقیق دسته‌بندی کرد.

فناوری شهروندی

بودجه‌ریزی مشارکتی (Participatory budgeting)

در این پلتفرم،‌ همچنین قابلیت بودجه‌ریزی مشارکتی ایجاد شده است. در واقع سازمان‌ها و نهادها می‌توانند بخشی بودجه‌ی خود را از طریق این پلتفرم اختصاص دهند. سه مرحله برای این کار وجود دارد:

  1. ارسال پروژه‌های پیشنهادی توسط سازمان‌ها و دیگر مشارکت‌کنندگان
  2. رای‌دهی و نظرسنجی توسط شهروندان
  3. اعلام تصمیم‌گیری در خصوص تخصیص بودجه‌ی مدنظر

فناوری شهروندی

پیمایش (Survey)

در این بخش از پلتفرم، می‌توان هر نوع پیمایشی را با مشارکت شهروندان و مخاطبان انجام داد. به عنوان مثال پیمایش‌های زیر را می‌توان انجام داد:

  • سوالات چندگزینه‌ای
  • سوالات پاسخ کوتاه و بلند
  • رتبه‌دهی به گزاره‌ها
  • روش‌های سلسه‌مراتبی
  • انتخاب تصاویر

در نهایت نیز گزارش‌های آماری مربوطه به صورت دقیق و علمی برای سازمان کارفرما ارسال می‌شود.

فناوری شهروندی

پوسترهای تعاملی و ارتباطی (interactive and connected posters)

پوسترهای تعاملی و ارتباطی، پوسترهایی هستند که شهروندان می‌توانند در لحظه نظر خود را در پوستر بیان کنند. در واقع این پوسترها برای جلب مشارکت و نظرات مردم در مکان‌های عمومی نصب شده و به صورت آنلاین نظرات را جمع‌آوری می‌کند.

دسته‌ها
چالش‌های فناوری شهروندی مبانی فناوری شهروندی

چالش‌های فناوری شهروندی از نگاه پوپرت (Poppert)

دِرِک پوپرت (Derek Poppert) در یادداشتی تفصیلی با عنوان مروری بر فناوری شهروندی به سه سوال اصلی چیستی فناوری شهروندی، بازیگران این عرصه، چالش‌ها، فرصت‌ها و آینده‌ی آن پرداخته است. در این بخش متناسب با موضوع مورد بحث، به چالش‌های اشاره در این یادداشت اشاره می‌گردد.

فناوری شهروندی

چالش اول: مدل‌های کسب ‌و کار پایدار و جریان‌های درامدی قابل اعتماد

چالش اول اشاره شده در این یادداشت، به بحث مدل‌های کسب و کار پروژه‌ها و سامانه‌های فناوری شهروندی اشاره دارد. از آنجاییکه فناوری شهروندی، ذاتا برای حل مسائل عمومی بوجود آمده، سخت بتوان همانند پروژه‌های بخش خصوصی، با دید سودگرایانه به آن نگریست. با این حال، می‌توان با نگاه به پروژه‌های موفق در این زمینه، برای رسیدن به مدل‌های کسب و کار پایدار و همچنین جریان‌های درآمدی قابل اعتماد تلاش کرد. در صورتی که پروژه‌ی فناوری شهروندی به یک مدل کسب و کار خوب و جریان درآمدی مطمئن نرسد، پایدار ماندن آن دور از ذهن خواهد بود.

چالش دوم: تعداد محدود مشتریان

صنعت فناوری‌های شهروندی، مشتریان بسیار محدودی دارد. در واقع در بسیاری از اوقات، تنها دولت‌ها و سازمان‌های بخش عمومی هستند که به عنوان مشتری پروژه‌های فناوری شهروند مطرح می‌شوند. به عنوان مثال در کشور آمریکا، 19 هزار شهر، 3 هزار منطقه و صدها اداره ایالتی و فدرال وجود دارند. بیش از 90 درصد شهرها نیز جمعیتی کمتر از 25 هزار نفر دارند. در واقع باید گفت، فناوری‌های شهروندی که در ارتباط با دولت ایجاد می‌شوند، تنها بازاری با حجم 23 هزار مشتری دارند.

چالش سوم: ایجاد راه‌حل مناسب

چالش سوم در رابطه با ماهیت خود فناوری‌های شهروندی است. پروژه‌های فناوری شهروندی به منظور ارائه یک راه‌حل مناسب برای مسائل عمومی ایجاد شده‌اند. نرخ شکست راه‌حل‌ها برای مسائل عمومی بیشتر از دیگر مسائل است. چراکه این مسائل از پیچیدگی بالایی برخوردار بوده و باید با بازیگرانی همچون دولت، احزاب سیاسی و نهادهای عمومی و غیرانتفاعی در تعامل باشد.

دسته‌ها
چالش‌های فناوری شهروندی مبانی فناوری شهروندی

چالش‌های فناوری شهروندی از نگاه کارویچ (Karović)

دنیرا کارویچ (Karović) در سال 2018، به موضوع ابزارها و سامانه‌های فناوری شهروندی می‌پردازد که مطابق با انتظارات پیش‌نرفته و شکست خورده‌اند. این محقق، درس‌هایی که می‌توان از این شکست‌ها گرفت را جمع‌آوری و به چالش‌های اصلی این حوزه اشاره کرده است. در ادامه به مهمترین چالش‌های اشاره شده در این نوشتار می‌پردازیم:

فناوری شهروندی

۱: کمبود مهارت‌های فناورانه

تکنولوژی، هسته‌ی اصلی فناوری شهروندی است. از این رو، یکی از چالش‌های اصلی حوزه فناوری شهروندی، کمبود مهارتهای فناورانه بازیگران این حوزه است. در واقع چه از سمت کاربران و عموم مردم و چه از سمت سازمان‌هایی که قصد دارند از فناوری شهروندی استفاده کنند این مشکل گزارش شده است. همچنین با بررسی سامانه‌های شکست خورده‌ی این حوزه می‌توان دریافت که فناوری استفاده شده در آن بسیار پیچیده بوده است.

راه‌حل: برای شناسایی مشکلاتی که ممکن است کاربران با آن روبرو شوند و برای تطبیق ابزارهای استفاده شده با سطح کاربران، قبل از انتشار آن، بر روی آن تحقیق و آزمون کنید.

 ۲: جذب مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد

یکی از چالش‌های اصلی پروژه‌های فناوری شهروندی، جذب همکاران و مشارکت‌کنندگانی هستند که هم بتوانند تامین مالی پروژه را بر عهده بگیرند و هم از اعتبار و برند خود برای پیشبرد پروژه استفاده کنند. به عنوان مثال، در کشور بوسنی و هرزگوین، سازمان  Zasto ne در تلاش بود تا پلتفرم Alaveteli (پلتفرم دسترسی آزاد به اطلاعات که در شماره‌های قبلی نیز معرفی شده است) را بومی‌سازی و توسعه دهد. اما متاسفانه به دلیل نیافتن شریک مناسب در این حوزه پروژه‌ی آن‌ها شکست خورده و هم‌اکنون، وب‌سایت http://pravodaznam.ba/ که براساس پلتفرم Alaveteli ایجاد شده بود به صورت کامل از بین رفته است.

راه‌حل: شیوه و انواع مشارکت‌های خود را تعریف و به صورت رسمی اعلام کنید تا همه شرکا از ابتدا در مورد نقش، مسئولیت‌ها و سهم خود (از نظر مالی یا انواع دیگر) در پروژه مطلع باشند.

 ۳: ایجاد فضای رقابتی بین توسعه‌دهندگان

یکی از مشکلات پروژه‌های فناوری شهروندی، رقابتی شدن آن در یک جامعه است. به عنوان مثال، در اوکراین، یکی از سازمانهای غیردولتی پیشرو در زمینه مبارزه با فساد، برای تهیه ابزاری با هدف ردیابی، تجزیه و تحلیل و شفافیت منابع مالی احزاب سیاسی اوکراین با رقیبی در این حوزه روبرو شد. در نتیجه، این سازمان‌ها برای کسب منابع مالی باهم رقابت کرده و هیچکدام نتوانستند به اندازه کافی منابع مالی مدنظر خود را جمع‌آوری کنند. در نهایت هیچکدام نتوانستند پروژه‌ی فناوری شهروندی خود را به پیش ببرند.

راه‌حل: بجای رقابت، یک شبکه‌ی همکاری ایجاد کنید. تجربیات پروژه‌های مشابه را باهم در میان بگذارید. با رقبای بالقهو تماس برقرار کنید و با آن‌ها ارتباط داشته باشید. با آن‌ها مذاکره کنید.

۴: مشارکت کم مردم و کاربران

یکی از چالش‌هایی که در همه‌ی جای دنیا وجود دارد، بحث مشارکت مردم و کاربران در پروژه‌های فناوری شهروندی است. همه توسعه‌دهندگان فکر می‌کنند پس از انتشار پروژه و سامانه‌‌شان، به سرعت کاربران در آن مشارکت کرده و هزاران کاربر جدید از وب‌سایت آن‌ها بازدید می‌کنند. در حالی که باید این جذب کاربر به صورت پله‌ای بوده و نباید انتظار هجوم یکباره کاربران را داشت. البته در بسیاری اوقات، کاربران نمی‌دانند مشارکت آن‌ها مثلا در بحث افشای رشوه، تاثیری خواهد داشت یا خیر. از طرف دیگر شاید کاربران به دلیل فرهنگ محلی و زمینه‌ی سیاسی، علاقه‌ای به مشارکت نداشته باشند. در هر صورت مشارکت مردم یکی از مهمترین چالش‌های فناوری شهروند است.

راه‌حل: سامانه مربوطه باید بسیار ساده و کاربرپسند طراحی شده باشد. باید کاربران را در طراحی این ابزارها مشارکت داد. همچنین می‌بایست قبل از انتشار پروژه، آزمون‌هایی مختلفی با حضور کاربران بر روی آن انجام شود.

دسته‌ها
مشارکت شهروندی

معرفی سامانه Placespeak

فناوری شهروندی

سامانه http://PlaceSpeak.com محلی برای مشاوره و نظرخواهی برای حل مشکلات هر منطقه و محله است که از طریق آن افراد هر منطقه می‌توانند در مورد پروژه‌ها، برنامه‌ها، مشکلات و مسائل مربوط به محله خود اظهار نظر کنند و در حل هر چه بهتر آن‌ها بکوشند. این پایگاه در اصل محلی برای دریافت بازخورد و ایجاد یک حلقه مشورتی بین مردم و مسئولین برای مسائل هر منطقه و در یک کلام پایگاهی برای «تعامل باز و شفاف مردم و مسئولین» است.

این سامانه در سال 2010 توسط یک شرکت فعال در حوزه فناوری در شهر ونکوور کانادا تاسیس شد. ایده اصلی این سامانه به منظور مشارکت فعالانه‌تر و نظرخواهی و مشورت‌گیری از شهروندان مطرح شد چرا که بسیاری از روش‌های قدیمی از جمله حضور در جلسات با مشارکت کم مردم و بعضا به صورت گزینشی و با حضور برخی افراد خاص برگزار می‌شد.

این سامانه که به صورت کاملا رایگان خدمات خود را ارائه می دهد، باعث می‌شود تا هر فردی نسبت به مسائل منطقه، شهر و یا کشور خود کاملا آگاه باشد و در هر یک از تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌های آتی مشارکت فعالانه داشته باشد.

روش‌های مشارکت مردمی در این سامانه بسته به مساله و برنامه مطرح شده توسط سازمان مربوطه می‌تواند به طرق مختلفی باشد. برای مثال فعالیت در تالار گفتگوها و نظردهی، نظر سنجی، تحقیقات جامع و مشارکت حضوری در جلسات برگزار شده، از روش‌های مشارکت افراد ثبت نام شده در پایگاه هستند. البته این روش‌ها تنها محدود به موارد ذکر شده نمی‌گردد و بسته به نظر سازمان مربوطه می‌تواند روش‌های دیگری را نیز در بر گیرد. این سامانه، سه مرحله ساده را به عنوان راهنمای هر شهروند انتخاب کرده است:

فناوری شهروندی

در ابتدای ورود و ثبت نام در این سامانه، از شما خواسته می‌شود تا با ورود منطقه محل سکونت خود و تعیین یک شعاع مشخص از محل زندگی، به صورت خودکار اطلاعات و مسائل محله برایتان ارسال شود.

فناوری شهروندی

برای مثال در صورتی که محل سکونت خود را همانند تصویر بالا یک منطقه از شهر لندن انتخاب کنید  و دایره شعاع مسائل شهری را در حومه پنج مایلی محل زندگی خود انتخاب کنید، تمام مسائل و برنامه‌هایی که در این منطقه در حال اجرا یا توسط یک سازمان اعلام شده باشد، به اطلاع شما می‌رسد و می‌توانید در بحث‌های مربوطه وارد مشارکت فعالانه با مسئولین شوید.

در تصویر زیر نقشه موضوعات فعال در حال حاضر را مشاهده می‌کنید. نکته‌ی جالب در این سامانه بحث استفاده‌کنندگان از آن است. همانطور که در تصویر مشخص است، علاوه بر بخش دولتی سایر بخش‌ها مانند بخش خصوصی و دیگر سازمان‌ها نیز می‌توانند مسائل خود را در این سامانه مطرح کنند.

فناوری شهروندی

حوزه‌های فعالیت

در این سامانه تاکنون به حوزه‌های مختلفی از مسائل پرداخته شده و از شهروندان خواسته تا در حل و ارتقای آن مشارکت کنند. این حوزه‌ها به شرح زیر است:

فناوری شهروندی

یک نمونه در زمینه حمل و نقل

برای نمونه یکی از مسائل مطرح شده توسط این سامانه، که می‌توانید به آرشیو و نتایج مباحث صورت گرفته و خروجی نهایی آن دسترسی پیدا کنید، طرح جامع حمل و نقل شهر نانایمو کانادا است که در سال 2013 و در بازه ماه‌های اکتبر تا دسامبر مطرح شده است.

فناوری شهروندی

همانطور که در تصویر مشاهده می‌نمایید در این طرح 237 نفر به طرق مختلف از جمله شرکت در نظرات و بحث‌ها، نظرسنجی‌ها، تحقیقات و سایر روش‌ها مشارکت داشته‌اند و 2331 نفر نیز از این طرح بازدید کرده‌اند. در قسمت‌های مختلف این بخش، می‌توان به منابع مختلفی از جمله فایل‌های مربوط به طرح، ویدئوها و ارائه‌ها، نظرات سایرین، نظرسنجی‌ها و غیره دسترسی پیدا کرد.

دسته‌ها
شتابدهنده‌ها مبانی فناوری شهروندی

شتابدهنده Impact Hub

فناوری شهروندی

http://impacthub.net

Impact Hub یکی از بزرگترین شبکه‌های جهانی است که بر روی ایجاد جوامع کارآفرینی و به خصوص در حوزه کارآفرینی اجتماعی شکل گرفته است. دفتر مرکزی این شبکه در کشور اتریش قرار دارد اما مراکز آن در سراسر جهان فعال هستند. این شبکه خود را اینگونه معرفی کرده است: «خانه‌ی نوآوران، رویاپردازان و کارآفرینانی که راه‌حل‌های ملموس برای بزرگترین معضلات جهان ارائه می‌کنند.»

فناوری شهروندی

 

دسته‌ها
شتابدهنده‌ها مبانی فناوری شهروندی

شبکه Omidyar

فناوری شهروندی

http://omidyar.com

شبکهOmidyar ، یک شبکه جهانی از نوآوران، کارآفرینان، فناوران، سرمایه‌گذاران، فعالان و سازمان‌هایی است که به کلیدی‌ترین مسائل اقتصادی، فناوری و اجتماعی زمان ما می‌پردازد. این شبکه در سال 2004 توسط پیر امیدیار بنیانگذار eBay پایه‌گذاری شده است. این شبکه رسالت خود را اینگونه تعریف کرده است: «ما به دنبال ایجاد یک اقتصاد عادلانه‌تر و پیشبرد فناوری مسئولانه هستیم که زندگی‌ها را بهبود می‌بخشد، قابلیت‌های انسانی را گسترش می‌دهد و مسائل نوظهوری که آینده ما را شکل می‌دهند را کشف می‌کند.»

این شبکه تاکنون 1 میلیارد و 530 میلیون دلار سرمایه‌گذاری انجام داده است. از این مقدار، 822 میلیون دلار برای سازمان‌های غیرانتفاعی و 713 میلیون دلار برای استارتاپ‌های تجاری در راستای ماموریت شبکه سرمایه‌گذاری شده است. این شبکه تیم‌ها با حوزه‌های مختلفی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد: هویت دیجیتال، آموزش، اقتصاد جدید، آزمایشگاه فناوری و راه‌حل‌های اجتماعی، فناوری پاسخگو و … .

شبکه امیدیار در سال 2018، موسسه لومینت (Luminate) را تاسیس کرد. این موسسه بیشتر  بر روی فناوری شهروندی تمرکز کرده است. همچنین شبکه Omidyar، حدود  2.9 میلیون دلار در حمایت از توسعه و ارتقاء پلتفرم‌های فناوری شهروندی در آمریکای لاتین سرمایه گذاری کرده است. این سرمایه در زمینه سیستم‌های نوآورانه فناوری شهروندی صرف می‌شود و هدف از این کار ترویج مشارکت شهروندی در منطقه است. ALTEC آخرین صندوق شتاب دهنده فناوری شهروندی است که توسط Avina و Omidyar در سال 2013 ایجاد شده است. ALTEC به دنبال توسعه اکوسیستم فناوری شهروندی، پشتیبانی و تامین منابع برای راه‌حل‌های نوآورانه مربوط به مسائل شهروندان و دولت‌ها در سراسر منطقه آمریکای لاتین است. در شماره‌های آتی برخی از استارتاپ‌هایی که این شبکه بر روی آن‌ها سرمایه‌گذاری کرده است معرفی خواهند شد.

 

دسته‌ها
شتابدهنده‌ها مبانی فناوری شهروندی

شتابدهنده CIVICX

شتابدهنده CIVICX

http://cvcx.org

CIVIC ACCELERATOR (CIVICX) یک شتابدهنده ملی در کشور آمریکا است که تمرکز اصلی آن برکسب و کارهای نوپایی است که به دنبال راه‌حل‌هایی برای مشکلات و بحران های اجتماعی هستند. این شتابدهنده صرفا برای استارتاپ‌های غیرانتفاعی نیست و از استارتاپ‌های سودمحور نیز در صورت داشتن شرایط مساعد حمایت می‌کند. این کسب‌وکارها می‌توانند در تمام مراحل شتابدهی از مشاوره، سرمایه، آموزش و سایر مزایای این شتابدهنده بهره‌مند شوند. این شتابدهنده یک کمپ دوازده هفته‌ای برای تیم‌های خود برگزار می‌کند. در این مدت، تیم‌ها می‌توانند سرمایه مورد نیاز خود را تامین و ایده‌های مبتنی بر نوآوری اجتماعی خود را گسترش دهند.

فناوری شهروندی

 

دسته‌ها
تعاریف مبانی فناوری شهروندی

فناوری شهروندی چیست و چرا مهم است؟

فناوری شهروندی چیست و چرا مهم است؟

از گذشته تا امروز به حکمرانی به عنوان یک حوزه تخصصی نگریسته می‌شده است. عموم رای دهندگان  و مشارکت‌کنندگان در حکومت معمولا در ایجاد سیاست، نقشی ایفا نمی‌کنند و مشارکت مردم در امر حکمرانی فراتر از صندوق‌های رای نمی‌رود.

با وجود تکثیر ابزارهای نوین از جمله اینترنت برای شهروندان،‌ اما هنوز فناوری منجر به تعامل مطلوب شهروندان و دولت نشده است. در واقع این نگاه حاکمیت است که تعامل‌پذیری بین دولت و مردم را رقم خواهد زد. اینجاست که فناوری شهر‌وندی به عنوان یک تغییر نگاه و پارادایم مطرح می‌شود. فناوری شهروندی بیان می‌دارد که حاکمیت به تنهایی نمی‌تواند مسائل خود را حل و فصل نماید و این مردم با تخصص‌های مختلفند که مایلند به حاکمیت در حل مسائل عمومی کمک کنند. فناوری شهروندی باور به حل شدن مسائل با مشارکت مردم است.

حکمرانی امروز کشور، از ضعف‌های متعددی رنج می‌برد؛ ضعف‌هایی نظیر وجود انبوه قوانین ضعیف، متعارض و ناکارآمد، و نیز نحیف بودن دریچه‌های مشارکت فکری و اجرایی مردم در امور گوناگون حاکمیتی. از سوی دیگر، بسیاری از نیازهای اطلاعاتی در میان عموم مردم و حتی در بدنه خود دولت وجود دارد که فناوری جدید می‌تواند به آن سوالات پاسخ دهد؛ فناوری‌هایی که عمدتا نزد شهروندان و خبرگان حوزه‌های مختلف و به طور خاص ICT موجود است.

موارد فوق به خوبی ضرورت تحول در سبک حکمرانی و سیاست‌گذاری کشور را نمایان می‌سازد؛ تحولی که فراتر از تغییر سطحی در رویه‌های انجام کار و یا بهینه‌سازی آنهاست. در طول دهه‌های گذشته، مفاهیم مختلفی تلاش کرده‌اند تحول در نحوۀ حکمرانی را تصویر کنند؛ از مفهوم «دولت الکترونیک» گرفته تا مفهوم تازه‌تری نظیر «دولت مشارکتی» و یا جدیدترین و کامل ترین مفهوم از دولت تحت عنوان «حاکمیت باز». این نگاه به سبک حکمرانی خود از سه بسته مفهومی دیگر تشکیل شده است: بسته مفهومی اول که عبارت است از «شفافیت، مسئولیت‌پذیری و پاسخ‌گویی» و بسته دوم یعنی «داده‌ی حکومتی باز» و بسته سوم با عنوان «مشارکت». فناوری شهروندی به رکن سوم این موضوع یعنی مشارکت می‌پردازد.

ویژگی‌های محوری فناوری شهروندی

بر اساس تعاریف علمی به صورت خلاصه چهار ویژگی محوری را می‌توان برای فناوری شهروندی برشمرد:

  1. استفاده از داده‌ی باز: داده‌ی باز نوعی از داده است که ماشین‌خوان بوده و اجازه استفاده و بازاستفاده از داده‌ها ممکن بوده و دسترسی آن برای همه آزاد است.
  2. توسط افرادی خارج از حاکمیت: بدین معنی که افرادی خارج از بدنه حاکمیت و کارمندی دولت به حل مسأله می‌پردازند.
  3. ساخت ابزاری مبتنی بر فناوری اطلاعات: استفاده از فناوری اطلاعات به عنوان تکنولوژی برتر در این زمینه مورد توجه و اشاره است.
  4. برای نفع عمومی: مهم‌ترین رکن این تعریف نیت و هدف از اقدام فناورانه است. این بسیار با اهمیت است که هدف افراد توسعه دهنده‌ی ابزار و حل مسأله نفع عمومی باشد.
تفاوت فناوری شهروندی با سامانه‌های تجاری و اداری

برای درک دقیق‌تر مرز بین فناوری شهروندی و سامانه‌های تجاری و اداری، تفاوت‌های آن‌ها در جدول زیر آمده است:

سامانه‌های فناوری شهروندی